Onderzoekers van het UMC Groningen hebben onlangs een belangrijke doorbraak bereikt in hun zoektocht naar een behandeling voor de hartspierziekte PLN, een ziekte die veroorzaakt wordt door een foutje of “mutatie” in het PLN-gen. In hun wetenschappelijke publicatie beschrijven ze experimenten met muizen die de PLN-mutatie bij zich dragen. Op deze muizen testten ze het eiwit DWORF als mogelijke behandeling en zagen bemoedigende resultaten: de muizen leefden langer en de ziekte werd vertraagd.
Wat is PLN?
Voordat we in meer detail naar dit onderzoek kijken, laten we eerst uitleggen wat de hartspierziekte PLN is en hoe deze wordt veroorzaakt door de PLN-mutatie. Ieder mens heeft in zijn of haar DNA een recept voor het PLN-eiwit, het zogenaamde PLN-gen. Dit eiwit speelt een belangrijke rol in de cellen van het hart, vooral in de calciumhuishouding. Calcium is cruciaal voor het hart, omdat het helpt bij het samentrekken van het hart en het pompen van bloed door het lichaam. Bij dragers van de PLN-mutatie is er een fout in het recept voor het PLN-eiwit, wat resulteert in een misvormd eiwit dat niet goed functioneert.
Dit misvormde PLN-eiwit heeft de neiging om samen te klonteren, waardoor er ophopingen, ofwel aggregaten, ontstaan in de hartspiercellen. Deze ophopingen kunnen schadelijk zijn voor de cellen, zoals we ook zien bij andere ziektes zoals de ziekte van Alzheimer. Bij de PLN-mutatie leiden deze ophopingen waarschijnlijk tot schade en uiteindelijk tot de dood van hartspiercellen. Dit veroorzaakt vervolgens schade aan de hartspier, wat resulteert in PLN cardiomyopathie, ofwel de hartspierziekte PLN. Deze ziekte kan gepaard gaan met hartritmestoornissen en hartfalen, beide gevolgen van de schade aan de hartspier.
DWORF: een klein eiwit met invloed
Nu komt DWORF in beeld, een klein eiwit dat, net als PLN, invloed heeft op de calciumhuishouding in hartspiercellen, maar dan met een tegenovergestelde werking. Er wordt gedacht dat dit eiwit een positief effect zou kunnen hebben bij de behandeling van PLN. Om dit idee te testen, hebben de onderzoekers in Groningen een experiment opgezet met muizen. Deze muizen zijn speciaal genetisch aangepast om dezelfde PLN-mutatie te hebben als mensen met de hartspierziekte PLN. Dit betekent dat de harten van deze muizen op dezelfde manier worden aangetast door de mutatie en dat deze muizen dus ook hartproblemen ontwikkelen. De onderzoekers onderzochten wat er gebeurt als ze deze ‘PLN muizen’ behandelen met extra DWORF-eiwit.
De resultaten waren indrukwekkend: de muizen met extra DWORF leefden langer en hadden minder last van hartproblemen. Het lijkt erop dat DWORF hielp bij het verminderen van de samenklontering van het misvormde PLN-eiwit. Dit heeft waarschijnlijk bijgedragen aan gezondere hartspiercellen en daarmee aan een beter functionerend hart.
Dit baanbrekende onderzoek laat zien dat er nieuwe mogelijkheden in ontwikkeling zijn voor de behandeling van de hartspierziekte PLN. Als DWORF bij mensen net zo werkt als bij de muizen in dit experiment, zou het grote gevolgen kunnen hebben voor patiënten met deze ziekte. Dit onderzoek is een belangrijke stap vooruit in het begrijpen en behandelen van de lastige en nu nog ongeneselijke hartspierziekte PLN.